Gewone, nette mensen en de angst voor het gat op rechts

De rel die is losgebarsten over Forum voor Democratie, dat op 20 maart 2019 nog de grootste partij van Nederland was, heeft (onterecht) de toeslagen-affaire overschaduwd, aldus Sjuul Paradijs in WNL Op Zondag. In dit programma werd de vraag aan de orde gesteld hoe het nu verder moest met het gat op rechts, als Forum het loodje zou leggen.

De week voorafgaande aan het programma ontnam het hilarische en ongeloofwaardige optreden van Baudet, die weigerde zijn tweede man Freek Jansen te ontslaan als voorzitter van de (met het extreem rechtse Erkenbrand heulende) Jongerenpartij, ieder zicht op het vermeende antisemitische karakter van Forum. Diverse kopstukken trokken zich terug en de Utrechtse Statenleden wilden niet meer verder onder de vlag van Forum nadat Het Parool het verdachte gedachtegoed van deze partij aan de kaak had gesteld.

Vooral interessant vond ik zelf wat hierover in WNL Op Zondag werd gezegd.
Henk Bleker en Sjuul Paradijs reageerden. Zoals hierboven aangegeven zag Sjuul Paradijs een link met de frustraties van de burgers over het functioneren van de overheid.
De toeslagen-affaire werd genoemd als summum van bureaucratisch onvermogen, de spreekwoordelijke muur waar mensen tegenaan lopen als ze met de overheid te maken krijgen. Dat Wiebes niet was afgetreden vond Paradijs bv een schande.
Daar had hij een punt. En volgens Paradijs gingen de mensen uit frustratie over dat disfunctioneren van de overheid Forum stemmen.
Dat zou natuurlijk kunnen, maar mijn vraag was wel of degenen die zich zo antisemitisch uitlieten in de sociale media, de witte, gestudeerde jongemannen van Forum zo gefrustreerd waren geworden door hun ervaring met de toeslagen-wet of andere confrontaties met de overheid.
Bleker had een andere theorie.
Volgens hem waren de kiezers van Forum hele gewone oud CDA-ers en oud VVD-ers, die je vooral moest vinden buiten de randstad. Er was ruimte op rechts voor een gezond-verstand-partij aldus Bleker. De grote partijen weigeren het kiezerspubliek te omarmen dat zich druk maakt over, en bang is voor grote immigratiestromen.
Toen uit een staatje bleek dat VVD, PVV en CDA wel eens samen een meerderheid zouden kunnen gaan vormen, zag Bleker dat op die manier een ‘keurig’ kabinet kon worden gevormd. De SGP mocht er ook nog wel bij.
Maar bleef het feit dat er dat verdomde gat op rechts zou zijn, natuurlijk.

Tja. Met een VVD dat een hekel heeft aan het EVRM, direct werkende verdragen wil indammen en qua ontwikkelingssamenwerking het geld wil stoppen in het tegenhouden van vluchtelingen (zie mijn vorige blog) en een PVV dat Orbán verheerlijkt, een gat op rechts???
Ooit had het CDA nog moeite met de PVV, nu niet meer? Is de PVV salonfähig geworden?
Maar het meest interessante moest nog komen: Bleker verwees met instemming naar de Deense sociaaldemocraten en de Oostenrijkse christendemocraten, die kennelijk wel oog hadden voor deze angst van de middenklasse.

We maken even een sprongetje naar het Oostenrijk ten tijde van het begin van de 20e eeuw.
Eén van de stichters van de Oostenrijkse Christelijke Sociale Partij was Karl Lueger, hèt grote voorbeeld van Hitler.
Hij was burgemeester van Wenen van 1897 tot 1910, een notoire antisemiet, wiens publicitaire campagnes door Adolf vooral zeer werden bewonderd, zoals we vernemen in zijn Mein Kampf. Hij was een groot bewonderaar van Édouard Drumont die de Ligue antisémitique de France oprichtte in 1889.
Karl Lueger had meer dan één ding gemeen met de huidige Orbán die zowel door de PVV als Baudet wordt vereerd. Hij had een hekel aan immigratie van ‘vreemde’ volkeren.
Zo steunde hij in 1887 een motie gericht op de beperking van immigratie van Russische en Roemeense Joden. Ook het christendom heeft deze Lueger geen windeieren gelegd. Na persoonlijke inmenging van Paus Leo XIII werd zijn verkiezing geldig verklaard in 1897 en kon hij burgemeester van Wenen worden. Keizer Franz Joseph zag hem eerder als een gevaarlijke revolutionair.
Evenals Orbán werd Lueger gedurende zijn leven steeds rechtser. Terwijl ooit de joodse Ingnas Mandl voor hem nog model stond als ‘God van de gewone mensen’, en zijn mentor was, was Lueger uiteindelijk voor een gewelddadig antisemitisme, antislavisme, nationalisme en pan-germanisme.
Zowel bij Lueger als Orbán, maar je kan hier Trump aan toevoegen, tref je een feilloos oor voor de gevoelens van de gemiddelde burger, de middenstander die bang is voor alles wat de moderne tijd met zich meebrengt.
En tot slot wat zowel bij Orbán als Lueger pregnant was, is dat ze allebei zeker in het begin van hun carrière erg tegen corruptie waren. Lueger stond bovendien bekend om zijn sociale beleid waar het de Weense bevolking betrof. Hij legde een waterleidingsysteem aan, zorgde voor een goed OV-net, deed aan stadsvernieuwing en zorgde voor een voedselprogramma voor ondervoede kinderen.
Kortom: een sociaal beleid en een goed lokaal bestuur kunnen dus in principe goed gecombineerd worden met een extreemrechts gedachtegoed.
Dat maakt het onderwerp alleen maar ingewikkelder.
Maar uiteindelijk ging het ook Lueger, net als Orbán, toch om een idee van een homogene witte christelijke identiteit, de vergroting van de invloed van de christelijk kerk en hun eigen macht.
En zowel het eerste als het laatste blijken steeds weer de inspiratiebron van Thierry Baudet.

Eén reactie op “Gewone, nette mensen en de angst voor het gat op rechts

  1. Interessant verhaal dat veel aansnijdt, Joyce! Ik heb de uitzending niet gezien, maar confronterend te lezen hoe mensen meteen in de verklaarstand schieten en dan blijven hangen in hun dingetje. En dat ‘gat op rechts’, eens wat jij daarover zegt. Rechts heeft nou een gaatje, bedoelen ze dat misschien:) Ik ben benieuwd wat er nu met die mensen gebeurt die uit Forum zijn gestapt. Baudet en dat andere snotjoch gingen te ver, volgens hun. Hoe zo? Een beetje antisemitisch en racistisch en nationalistisch is niet erg? We zijn nog niet van het probleem af, ook omdat er op links ook een paar verdekte antisemieten rondlopen: een paar in het Palestinacomité, en een paar fervente social justice warriors die wegkijken bij de politieke islam.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *