Twee steenrijke oude mannen die staan te jijbakken, zo zou je het debat kunnen benoemen dat vannacht plaatsvond tussen de twee presidentskandidaten Trump en Biden.
Natuurlijk was iedereen blij dat het dit keer niet zo’n chaos was als de eerste keer dat ze elkaar troffen maar toch…

Als Biden Trump aanpakt over diens gebrek aan transparantie en belastingontwijking laadt Trump onmiddellijk de verdenking op Biden dat hij corrupt is, gespekt wordt door Wall Street en via zijn zoon geld doorgesluisd krijgt vanuit de Oekraïne. Ook wordt er nog even bij vermeld hoeveel huizen Biden wel niet bezit.
Als Biden Trump ernstig verwijt dat hij 500 kinderen aan de Mexicaanse grens scheidt van hun ouders, die ze niet meer terug kunnen vinden, herhaalt Trump tot vervelens toe dat Obama en Biden kooien gebruikten bij hun deportatiebeleid.
Als het over racisme gaat roept Trump niet alleen dat hij geen racist is maar dat Biden ooit meer dan 20 jaar geleden heeft geroepen dat zwarten roofdieren zijn en een wet heeft geïntroduceerd waardoor velen uit de zwarte gemeenschap die verslaafd waren, in de gevangenis belandden.

Trump had duidelijk twee strategieën.
In de eerste plaats om zijn tegenstander waar het maar kon te criminaliseren (deed hij bij Clinton ook), zodat de potentiële kiezers gaan twijfelen aan Bidens integriteit en ten tweede om bij alle kritiek op de afwezigheid van een plan gedurende zijn vier jaar durende presidentschap terug te geven dat Biden in al die jaren dat hij vice-president was ook niets had gedaan.
De eerste strategie kun je de ‘integriteit’-jijbak noemen, de tweede  de “no plan’-jijbak.

Zowel bij het eerste debat dat ik heb gevolgd vanuit Schiermonnikoog waar ik een midweek doorbracht, als nu weer, betrapte ik mezelf erop dat ik vooral de niet-stemmer in Amerika steeds beter begon te begrijpen.
Waarom zou je eigenlijk gaan stemmen?
Zou het echt veel uitmaken, de ene zeventigplusser die van alles zou gaan doen en zulke goede intenties had maar feitelijk weinig had gedaan gedurende zijn jarenlange ervaring als vice-president of de andere schreeuwlelijk die zichzelf als alfa-aap boven alles stelde dus ook boven het landsbelang?

Ook viel me op dat er duidelijk gemiste kansen waren voor Biden.
Waarom pakte hij Trump niet aan op zijn idiote en nooit vertoonde bestuursstijl zoals ‘governing by twitter’? Of het constant aantrekken en vervolgens weer ontslaan van uiteenlopende adviseurs en medewerkers zodat het Witte Huis een organisatorische puinhoop werd?
Of het feit dat Trump het geen probleem vond om mensen om zich heen en zelfs publiek met zijn Corona te besmetten, dit alles met slechts één doel namelijk om te laten zien dat hij zo’n sterke en machtige superman was?

En hoe zat het met het klimaatverhaal?
Eigenlijk kwam het verhaal van Biden er vooral op neer dat hij met zijn gerichtheid op duurzaamheid een enorme hoeveelheid banen schiep en de economie juist liet groeien, terwijl Trump, niet gehinderd door enige belemmering om de waarheid te spreken, hoog opgaf over de schone lucht in Amerika.
Waarom viel Biden hem niet aan op dit punt eventueel met humor, zeggende dat hij zo jaloers op Trump was omdat hij nooit gehinderd werd in zijn verhalen, door het idee dat hij de waarheid zou moeten spreken, of althans er dicht in de buurt zou moeten zijn.
En vervolgens aangeven voor hoeveel co2 uitstoot Amerika op dit moment verantwoordelijk was?
Maar ook hoe zoveel Amerikanen zwaar leden onder de natuurrampen die in ernst meer en meer toenamen? Okay hij was voor de afname van oliegebruik en fossiele brandstoffen met als streefdatum 2050, maar mij leek dit wel erg schraal. Zeker omdat hij ‘fracking’ niet wou loslaten.

Ik had zojuist het essay van Paul Verhaeghe gelezen: Houd afstand, raak me aan, waarin hij een pleidooi doet voor een radicaal andere economische oriëntatie van groei naar duurzaamheid. “We leven,” aldus  Verhaeghe, “onder een nooit-is-het-genoeg-ideaal”.
Wellicht is dat wel de zogenaamde American dream en verdedigt Trump dat ideaal voor juist de rijken. Maar ook Biden kwam zelfs niet in de buurt van een werkelijk alternatief, wellicht uit angst voor ‘socialist’ te worden uitgemaakt.
De poging van Trump om Biden als zodanig neer te zetten, omdat hij de minimumlonen wou verhogen, mislukte, maar het tegenargument van Biden dat hij van Sanders had gewonnen juist omdat hij geen socialist was, vond ik schamel en zelfs wat beschamend.

Eigenlijk vond ik zijn beste statement nog, wat hij een paar keer herhaalde, dat er wat hem betreft niet sprake was van blauwe of rode staten maar van een ‘United’ States met een gemeenschappelijk karakter zoals gelijke behandeling en dat internationale regels er waren om de macht van landen als China in te perken.
En dat het daarbij belangrijk was dat Amerika zijn vrienden, Engeland, Europa, niet liet vallen.

Eén ding was wel duidelijk. Dit debat was in elk geval voor de kijker beter te volgen dan het vorige, dat vrijwel uitsluitend een over en weer scheldkanonnade leek.

De meeste hulde ging wat mij betreft dan ook niet naar Trump of Biden maar naar Kristen Welker van NBC-news, de moderator die de twee machtige mannen standvastig en helder en eigenlijk tot ieders verbazing onder controle had.