Brief aan Ankie Broekers-Knol

Beste Ankie,
Wij kennen elkaar nog van de VVSL, de Vrouwelijke Studenten Vereniging in Leiden en van de studie rechten aldaar.
Jij kwam in 1965 aan onder de naam Ankie Knol, ik in 1964.
Zowel jij als ik, werden medewerkers aan de juridische faculteit, ik eerst bij rechtssociologie in 1971 en later bij Inleiding.
In 1974 stapte ik over naar Utrecht, naar het Instituut Inleiding aldaar. Jij bleef van 1971 tot aan je pensionering in 2012 medewerker en docent en schopte het zelfs tot lid van het faculteitsbestuur. Van 1992 tot 2012 was je directeur van Moot Court, een oefenrechtbank voor studenten van de Leidse rechtenfaculteit. Als ik wat moest opzoeken of een afspraak had met iemand op de faculteit kwam ik je steevast tegen en maakten we even een praatje.

Beste Ankie,
Als Eerste Kamerlid maar vooral als voorzitter van de Eerste Kamer, wat je werd in 2013, heb ik je zeer bewonderd. Als voorzitter wist je je een onaantastbaar en onbevooroordeeld gezag te verwerven en dat vond ik bijzonder knap. Ik was trots op je! Vrouw, jurist en uit Leiden afkomstig!
Nu ben je dan staatssecretaris van Justitie en Veiligheid geworden en houd je je bezig met Vreemdelingenzaken. Altijd al een ondankbare post.
Maar toen ik je vrijdag zag bij de uitzending van Nieuwsuur en je reageerde op het voorstel van de burgemeester van Leiden, Lenferink, om 25 alleenstaande minderjarigen uit het weerzinwekkende kamp Moria op Lesbos op te vangen, let wel 25 van de meer dan 5000, klonk je moe en weinig overtuigend toen je zei dat dat op Europees niveau moest worden besloten.

Beste Ankie,
Hoe kan dat nu?
Iemand, juriste en zo betrokken bij het recht en rechtvaardigheid, afgezakt tot een eerste de beste bureaucraat die slechts van één ding verstand heeft namelijk van een afschuif-mechanisme waarvan hij, in dit geval zij, weet dat uitstel afstel is.
In het Europa van vandaag de dag oplossen van vluchtelingen- en migranten-vraagstukken betekent dat er niets gebeurt behalve onderling gekissebis.
En wat erger is: landen als, ja alweer Duitsland, die toch al zoveel mensen heeft opgevangen werpt zich nu alweer op om alleenstaande jongvolwassenen op te nemen, zonder dus overleg met de EU.
Gênant!
Nederland, wat internationaal zo vooraan liep als het om mensenrechten ging en zo bekend was om het geheven vingertje, Den Haag opvoert als DE stad van de internationale gerechtigheid, mag nu achteraan Duitsland maar ook bv Finland plaatsnemen.
Uit angst voor Forum en de PVV weet de VVD, jouw partij, niets anders te verzinnen dan een smoes – waarvan iedereen weet dat die niet werkt – uit de kast te halen en de betrokken burgervaders en moeders (ook van andere steden dan Leiden) te verbieden om te doen wat ze uit betrokkenheid en medemenselijkheid willen doen.

Beste Ankie,
Wij hebben allebei in Leiden gestudeerd. En behalve dat helaas Baudet uit de stal van Cliteur komt en er dus de laatste tijd opvallend rechtse elementen binnen de juridische faculteit gedijen, moeten we toch even ons geheugen gaan opfrissen!!!
Waar staat Leiden om bekend? Dat mag toch wel gememoreerd in de tijd van de boekenweek die als thema heeft: Rebellen en dwarsdenkers.
Leiden staat bekend om zijn of haar verzet!
Weet je nog: 3 oktober!!! Hoewel je dus naar Bloemendaal bent verhuisd, heb je toch als student in Leiden gewoond en moet je niet ontgaan zijn dat het zgn Leidens ontzet op 3 oktober wordt gevierd ieder jaar. Op die dag wordt de verjaardag van het Beleg van Leiden in 1573/74 gevierd en vooral de daarop volgende bevrijding van de Spanjaarden.
Ter ere hiervan werd de eerste universiteit in Nederland, de universiteit Leiden gesticht door Willem van Oranje. De universiteit dus waar jij rechten studeerde.
Leuk weetje: Op 26 maart 1582 deed Filips II een openbaar plakkaat uitgaan met de strekking dat een ieder die studeerde aan de universiteit als ketter zou worden beschouwd, of in ieder geval verdacht van ketterij en niet bevoegd was tot enig ambt of enige waardigheid.
Nou dat kan toch anno 2020 als compliment worden beschouwd (ondanks het Wilhelmus dan waarin nog steeds wordt gesteld dat we de koning van Hispanje altijd hebben geëerd!).

Nu maken we even een sprong in de tijd.
Professor Rudolph Pabus Cleveringa hield op 26 november 1940 een protestrede tegen het ontslag van zijn collega professor en leermeester de joodse professor Eduard Meijers.
Kees Schuyt heeft inmiddels de biografie van Cleveringa geschreven waarin nieuwe informatie over Cleveringa boven water is gekomen. Het was geen opwelling deze rede op 26 november maar die was goed voorbereid en ingebed in een vita activa zou Hannah Ahrendt zeggen.
Cleveringa zei als gerenommeerd hoogleraar en decaan voor een groot publiek: “Wat hier gebeurt kan niet, mensen verzet je hiertegen”. Het schikken in je lot, daar was hij tegen en daarmee heeft hij veel studenten geïnspireerd.

Cleveringa noemt later vier redenen waarom hij dat heeft gedaan:
Je mag mensen niet ontslaan vanwege hun afkomst, dat is discriminatie en in strijd met de rechtsstaat. Hij noemt ook morele verontwaardiging, hij is Meijers erg erkentelijk voor wat hij van hem heeft geleerd, en hij wil niet laf zijn maar een voorbeeld voor zijn studenten.
Maar hèt belangrijkste motief van Cleveringa had hij misschien wel van Meijers zelf, want die had gezegd: “Als je de vlam van de gerechtigheid niet kent, word je nooit een goed jurist”.

Beste Ankie,
Ik heb jou altijd als een goed jurist gezien. Alsjeblieft, houd in navolging van Meijers en Cleveringa en met in gedachten het Leidens ontzet en het verzet tegen de Spanjaarden, de heersers, de vlam van de gerechtigheid levend en gun de burgervader van Leiden dat hij ‘slechts’ 25 jonge mensen redt uit de hel van Moria.

Hartelijke groet,
Joyce Hes