Er wordt heel wat af-gesjoemeld vandaag de dag.
Sjoemel-software in auto’s , sjoemel-bestrijdingsmiddel fipronil in eieren en kippen. Er wordt gesjoemeld met nep-informatie. We hadden natuurlijk al tijdens de kredietcrisis de sjoemel-hypotheken en de sjoemel-praktijken van bankiers die voor de ellende hebben gezorgd en er met de torenhoge bonussen vandoor gingen*. We hebben ondertussen gezien dat er zelfs gesjoemeld werd met de aankoop van een uitvaartonderneming door de voorzitter van de VVD, terwijl we dachten dat de dood toch iets was waar je nou net niet mee sjoemelde.
Er wordt gesjoemeld met Russische hacks bij verkiezingen, het Witte Huis lekt en ze zijn nu met een opknapbeurt bezig in dubbele betekenis, maar niemand weet of dat gaat lukken.

Waar komt eigenlijk dat sjoemelen vandaan?
Etymologisch is het geen jiddisch woord zoals ik dacht maar het komt wel van het Duitse schummeln wat eigenlijk letterlijk schommelen betekent.
Dat is wel interessant omdat mijn kleindochter heel erg van schommelen houdt terwijl ze dus nog niets begrijpt van sjoemelen.
Ook  betekent het snel heen en weer rennen.
Wat weer connotaties heeft met weglopen en de boel oplichten.
Grappig vind ik dat ik ook een verwijzing vind naar poetsen. Je zou zeggen de plaat poetsen maar ook schrobben en dat laatste heeft toch geen enkele relatie met bedrog.

In dat verband dacht ik opeens aan het begrip: zelfreinigend vermogen.
De echte liefhebbers van de vrije markt denken serieus dat die markt een zelfreinigend vermogen heeft, ook al wijst alles op het tegendeel.
Hoezo zou je niet als pluimveehouders in de verleiding komen de fipronil even een tijdje te verzwijgen tot alles weer uit de kippen en de eieren is en er letterlijk dus geen haan meer naar kraait?

Daar hebben we dan weer een toezichthouder voor die, als we Pieter van Vollenhoven mogen geloven, haar of zijn oor meer laat hangen naar de economische belangen dan naar de volksgezondheid maar dan nu de kans zag, Van Dam de staatssecretaris was op vakantie, om  in de persoon van de heer Van Zoeren van de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit bij Nieuwsuur te waarschuwen voor het eten van eieren in zijn algemeenheid en zeker tot het weekend, tot we meer wisten.
Misschien hadden ze daar gedacht bij de Voedsel- en Waren Autoriteit: hè hè, nu kunnen we ons, na al die bezuinigingen, eindelijk eens een keertje waarmaken.
Maar Van Dam, teruggekomen van vakantie was “not amused”, de sector dreigde ten onder te gaan, en was zeer verontrust (let wel over hun ondergang en dus niet zozeer over de nare gevolgen van fipronil voor zwangeren en kinderen), tja en dat is heel wat erger dan de onduidelijke gevolgen van fipronil over een aantal jaren want dan zit Van Dam er allang niet meer.
Hij doet nu zijn best de sector voor de ondergang te behoeden als rechtgeaarde post- sociaal-democraat, die de overheid ziet als redder van bedrijven die geen zelfreinigend vermogen hebben. Dat deed post-sociaal-democraat Wouter Bos indertijd ook bij de banken-crisis weet u nog wel? (Overigens zonder kostenplaatje erbij voor de argeloze burger.) Dat is heel bevredigend omdat hij dan iets goed kan maken van waar zijn partij mee in zee is gegaan nl. het verder privatiseren van de markt en juist vertrouwen op het zelfreinigend vermogen van die markt.

De markt mag het dan niet hebben, een oven heeft dat wel als hij is gebouwd met pyrolyse functie dat wil zeggen dat je hem op de zelfreinigende functie kan instellen en dan wordt hij zo heet dat hij al het vet en de viezigheid verbrandt zodat je alleen nog wat as kan opruimen.
Ideaal voor de huismannen die geen zin hebben in het schoonmaken van apparaten omdat ze dat ver beneden hun stand vinden.
Alleen nog de as opruimen zoiets moet Henry Keizer ook gedacht hebben toen hij de lucratieve deal sloot inzake de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie die nog uit 1874 stamde.

Nu is er dan de Onderzoeksraad voor de Veiligheid die gaat onderzoeken hoe het allemaal zo gekomen is en hoe we de voedselveiligheid beter kunnen waarborgen, borgen moet ik vandaag de dag zeggen. Maar ja die kunnen hun verslag wel over een jaar uitbrengen en dan hebben we allang last van onze nieren maar wijten dat dan vast weer aan alle plastic-deeltjes die in ons water zitten.
Nee dan heb ik meer vertrouwen in actiegroepen, burgers die waakzaam zijn zoals Foodwatch of Urgenda over het klimaat, die onze belangen als consument en sterfelijke mens en natuur behartigen.

Heel ouderwets natuurlijk dat geloof in macht en tegenmacht en in een overheid die in het kader van een rechtsstaat ervoor zorgt dat die tegenkracht ook tegenkracht kan zijn en blijven omdat dat alle besluitvorming en uiteindelijk de samenleving als zodanig kwalitatief beter maakt.

• Tot mijn verbazing zag ik dat in nieuwsmedia werd gesteld dat Britse financiële instellingen niet naar Amsterdam kwamen omdat de bonussen hier in afwijking van het buitenland aan banden waren gelegd. Terwijl, dacht ik meteen, Nederland toch belastingparadijs nr. 1 is geworden en Luxemburg ver heeft gepasseerd?