Onder de titel: “Ik dacht dat Nederland het beloofde land was” beschrijft Jarl van der Ploeg in de Volkskrant van 18 augustus hoe het er aan toe gaat in het aanmeldcentrum in Ter Apel.
Hij beschrijft hoe het morele kader dat tot voor kort nog enigszins zorgde voor positieve bijstelling, waar het het gebrek aan basisvoorzieningen voor asielzoekers betreft, inmiddels een nieuw dieptepunt heeft bereikt.

Zo zakte het historisch dieptepunt van een maand geleden, dinsdagavond jl alweer een stukje verder naar beneden, toen er zeker driehonderd mensen gedwongen waren in de buitenlucht te overnachten, onder wie ook vrouwen en kinderen en een man zonder benen, aldus van der Ploeg.

Wat mij als lezer opviel bij dit artikel:
1. De tenten die waren uitgereikt door een hulpvaardige ondernemer werden onder groot vertoon door tientallen agenten en boa’s in beslag genomen, omdat de burgemeester van het overkoepelende Westerwolde vond dat ze een probleem vormden  voor de brandveiligheid en de hygiëne. Ook wist men niet “wat zich in de tentjes afspeelt”.
2. Door juist het feit dat mensen buiten moeten slapen zonder bescherming, nemen diefstal, geweld en vechtpartijen toe evenals de onderlinge spanningen en trekken hulpverleners (Rode Kruis) en politie zich terug.
3.  een 34-jarige anesthesist uit Syrië die als zachtaardig wordt omschreven  heeft zijn  recht op opvang verspeeld omdat hij vanwege een allergische reactie zijn verplichte plastic armbandje afdeed en moet nu weer eindeloos in een rij staan voor het tourniquet dat toegang verleent tot het aanmeldcentrum.

Wat gebeurt hier?
Het is te simpel om te zeggen: deze mensen zijn ondanks internationale Verdragen rechteloos en worden inhumaan behandeld.
Er is mijns inziens meer aan de hand.
Dit land is door zijn dunne laagje beschaving heen gezakt.

In1988 schreef ik een artikel in het Nederlands Juristenblad over “De wasmiddelfunctie van het strafrecht”.
Ik verwees in mijn artikel naar het beroemde boek van Norbert Elias: Het civilisatieproces; sociogenetische en psychogenetische onderzoekingen uit 1939.
Ik schreef: “De civilisatielaag waarmee onze gevoelens en ons driftleven bedekt is begint scheuren te vertonen, of, om met de metafoor van Elias te spreken “het permanent smeulende vuur van onze sociale angsten waarvan de vlam bedekt is (pag 686), begint hier en daar weer wat op te laaien. Anders gezegd: ons drift en gevoelsleven laat zich niet langer zo systematisch onderdrukken. Op een gegeven moment ‘barst de bom'”.

Dat zien we nu overal gebeuren waar boeren asbest op de wegen gooien, politici en iedereen die iets onwelgevalligs zegt volgens anonieme anderen, worden bedreigd etc.
Ook laat ik in het stuk aan de hand van Elias zien dat juist (de angst voor) verlies van affect-beheersing hand in hand gaat met het demasqué van de handhavingsstaat.
Als het hoofd van de nationale politie zegt dat een meerderheid van zijn mensen achter de boeren staat (die oa illegale acties plegen) dan kunnen we wel spreken van zo’n demasqué.
De overheid staat niet langer garant voor de bescherming van haar burgers. Dit gaat gepaard met zelfbescherming of eigenrichting van die burgers (zie ook mijn vorige blogs).

Maar dat laatste roept ook weer (vertwijfelde) reacties op van een bureaucratische overheid die de controle niet uit handen kan geven en weliswaar op een willekeurige wijze repressief reageert.

Controle, repressie en bureaucratisch ingrijpen krijgen hier absurdistische en overdreven trekken.
Dat is niet alleen het geval bij de actie tenten-afpakken-van-asielzoekers maar ook bv bij de toeslagen-affaire die politiek gezien voortkwam uit de Bulgaarse fraudezaak-kwestie.

Wat te doen?

Ik pak er even Amor Fati bij van Abel J.Herzberg uit 1945, herdruk 1965.
Hij heeft het op pag 89 over de voorbereiding voor de heerschappij van de primitieve mens, die niets zo haat als beschaving. “Als ik het woord cultuur hoor noemen, grijp ik naar mijn revolver”. Dat was aldus Herzberg de waarheid van de Duitse jeugd.
Daar glijden we hier te lande in een rotvaart naar af mijns inziens. (De protesten in Tubbergen en ook andere gemeenten die zich hevig verzetten tegen de komst van asielzoekers en de roep om een asielstop zijn hier een uiting van.)

Ik kan dan ook niets anders aan de slachtoffers van Ter Apel aanraden  dan een eigen rechtbank op te richten, die op een zeer serieuze manier degenen berecht en veroordeelt die ‘s nachts gebruik maken van de kwetsbaarheden van degenen die door de Nederlandse overheid aan hun lot worden overgelaten. Zoals Herzberg dat zelf  gedaan heeft in Bergen Belsen om op die manier een moreel kader en een menselijkheid te creëren als voorbeeld voor ons allen hier te lande.