Om maar meteen met de deur in huis te vallen, zouden die duizenden demonstranten die woensdag 3 juni op de Erasmusbrug demonstreerden tegen racisme, zich op enig moment hebben afgevraagd wie Erasmus was, en vooral wat hij schreef of zei in zijn tijd?
Hadden ze, als ze geweten hadden dat de als humanist bekend staande Erasmus, die leefde van 1469-1536, het Jodendom een ‘verderfelijke pest’ noemde en een gevaar voor de kerk van Christus, bovendien vond dat joden arrogant, onhandelbaar, corrupt en volslagen blind waren, nog op deze brug willen demonstreren?
Hadden ze wellicht het voorste deel van de naam van de brug met geweld verwijderd of voorzien van een sticker: Hij was wel een antisemiet? Zoals nu alle straatnamen van bedenkelijke historische figuren worden ‘gezuiverd’ of van uitleg voorzien?

In 2010 schreef professor Hans Jansen het boek: Protest van Erasmus tegen de renaissance van Hebreeuwse literatuur. Jansen zegt wanneer hij wordt gevraagd of Erasmus een antisemiet was: “Ik spreek liever van Jodenhaat. Als Erasmus ergens schrijft dat de Joden in zijn tijd zevenmaal erger zijn geworden dan in Jezus’ tijd dan kun je niet anders concluderen dan dat hij ze niet bepaald goedgezind was” (RD.nl).
Interessant in het kader van de hedendaagse opgelaaide discussie over racisme en de noodzakelijke herijking van de geschiedenis is de reactie van de humanist Anton van Hooff die reageert op de uitspraken van Jansen namens de Humanistische Alliantie.
Volgens hem is Erasmus de enige humanist van Europees formaat die ons landje heeft voortgebracht en hij constateert dat sinds enige tijd wordt geprobeerd hem van zijn voetstuk te stoten.

Ik wijs de lezer op dit taalgebruik!
Van Hooff: “Erasmus zou een vuile antisemiet zijn maar wat is daarvan waar? Niet meer dan dat Erasmus zich als man van zijn christelijke tijd een paar keer hatelijk over joden uitlaat. Zulke terloopse hatelijkheden zijn tot de shoah te vinden bij de meest gerespecteerde schrijvers. We hebben nog steeds in onze woordenschat sporen van algemene vooroordelen zoals jodenstreek en jodenfooi. Het getuigt van weinig historisch besef om iemand die vier eeuwen tevoren leefde te betichten van rassenhaat tegen joden”.
Vrij vertaald: het feit dat in de tijd van Erasmus iedereen antisemiet was of joden als bedreiging zag, zegt niets over het ‘fout’ zijn van Erasmus.
Even een uitstapje naar Jan Pieterszoon Coen, geboren in 1587, dus ongeveer dezelfde tijd. Was het ‘gewone’ van de slavenhandel en de manier waarop men toen keek naar zwarte mensen een excuus voor zijn enthousiasme om in 1622 honderdduizend slaven via de VOC-handelsposten aan te schaffen? Vooral jonge slaven omdat die voor nageslacht konden zorgen!

Hoogstwaarschijnlijk had deze Van Hooff geen kennis genomen van het interessante boek van Jansen uit 1995: Christelijke oorsprong van racistische jodenhaat, waarin Jansen overtuigend laat zien dat toen de Joden niet meer als joden herkenbaar waren omdat ze of gevlucht waren of bekeerd, het echte racisme pas echt losbarstte.

In 1623 verklaarde de Portugees Vicente da Costa Mattas, in een stad waarin geen enkele jood meer leefde, omdat 125 jaar geleden de hele joodse gemeenschap tot het christendom was overgegaan: “Een weinig joods bloed is voldoende om de wereld te verwoesten” (de limpieza de sangre).
Springen we even over naar het begin van de 20e eeuw dan zien we dat Arthur Trebitsch betoogde dat Duitsland en Oostenrijk niet werden bedreigd door joden die niet de weg van de bekering en emancipatie waren gegaan maar door degenen die dat wèl hadden gedaan. Want de bedreiging ging volgens hem niet uit van de joodse religie maar van het joodse ras, dat met zijn gif het lichaam van de Europese staten dodelijk had geïnfecteerd.

Wat zien we hier?
Joden zijn het gevaarlijkst juist als ze (te) veel op de autochtone, zeg christelijke bevolking lijken.
Dat is dus een verschil met het racisme waar het betreft mensen met een andere huidskleur want aan hen zie je dat ze een andere huidskleur hebben.
Ik stel hier niet de vraag wat erger is, dagelijkse uitingen van discriminatie en vernedering, of een ingekankerd vooroordeel en een haat die uiteindelijk is uitgemond in een genocide.

Wat wel een vraag is en blijft is: Hoe ga je met die geschiedenis om?
Mag de EUR de naam van Erasmus niet meer hebben, dan moeten we ook niet meer luisteren naar de muziek van Wagner, dan gaat Mijn strijd of Mein Kampf van Hitler weer in de ban, nog sterker dan is de opvoering van de Mattheüs Passion en de Johannes Passion met hun ieder jaar terugkerende herinnering aan het verraad van Jezus door Judas en de Hoge joden (zie mijn blog van 30 maart 2018) ook niet langer een vanzelfsprekendheid.
Dan is het afgelopen met preken die vandaag de dag nog steeds worden gehouden over Mattheüs 27: 24-25 en over het volgens de predikant “onaantastbare feit dat het gehele leven en lijden van Jezus één proclamatie aan het volk van de joden is en een aan de kaak stellen van hun schijnheiligheid”.
Zoals mensen met een kleur alle reden hebben boos te zijn vanwege etnische profilering, zo hebben joden toch sinds de moord op 6 miljoen alle reden om boos te zijn op de zoveelste stereotypering en verdachtmaking.
Zo is Soros nu in Oost Europa een geliefde vijand en zondebok geworden en wordt zoals Geert Mak in zijn zojuist uitgekomen Epiloog aangeeft op pag 51, door de VN-rapporteur voor vrijheid en religie een “schrikbarende toename” gemeld van antisemitische hate-speeches op internet. De beschuldigingen waren klassiek aldus Mak: Met het Corona-virus zouden de zionisten de niet-joodse bevolking willen decimeren om zo de wereldmacht in handen te krijgen”.

Waar ‘black lives matter’ moet worden geroepen omdat ze steeds maar worden uitgesloten en niet hogerop kunnen komen, blijven joden juist griezelig vanwege de aan hen toegekende satanische krachten en macht.
Wat mij betreft wordt het tijd om de krachten te bundelen en mèt alles en iedereen die last heeft van vooroordelen en haatgevoelens die te maken hebben met afkomst, kleur en ook seksuele geaardheid, om de tafel te gaan zitten en ons af te vragen hoe we de wereld zo kunnen veranderen dat we met recht samen met Rutger Bregman kunnen zeggen: De meeste mensen deugen!!!