Homo homini lupus est.
De mens is voor de andere mens een wolf. Zoals Hobbes stelde in de 17e eeuw.
Daaraan moest ik denken toen ik op het nieuws hoorde dat een wolf een kind gebeten had.
Hij werd meteen tot ‘probleem’ wolf gedefinieerd.
Arme wolf want hij verdedigde waarschijnlijk gewoon zijn jongen en had niet eens doorgebeten begreep ik!

Dan de mens, de ‘probleem’mens.
Die bombardeert ziekenhuizen met kinderen met kanker gewoon omdat die ziekenhuizen in een land staan dat ingelijfd moet worden of als bijvangst omdat ze het op de tegenstander hebben gemunt.
Die schiet hele gezinnen uit de lucht, veroorzaakt 130 miljoen vluchtelingen en laat een kabinet vallen uit angst dat kinderen hun familie achterna komen om armoede of oorlog te ontvluchten.

Vandaar dat Hobbes, die een niet al te vrolijk beeld van de mens had in 1651 in zijn boek Leviathan, or The matter, Form &Power of a Common- Wealth Ecclesiastecall and Civil het sociaal contract uitvond waarbij het recht op geweld en bescherming ten opzichte van elkaar aan de staat werd overgedragen.

Dat het daarbij nogal eens flink uit de hand liep tonen de fascistische en communistische regiems uit de 20 e eeuw.
De staat toonde zich hier een roofdier dat (op voor de natuur ongeëvenaarde wijze) vooral mensen elkaar liet afslachten.

Dat moeten we dus niet meer hebben.
Als Wild-ers onder invloed van de Patriotten voor Europa tot ‘probleem’ wolf verwordt of de ‘probleem’ wolf Trump president wordt maak dan je borst maar nat.
Dan zijn niet alleen de kinderen en de schapen in gevaar.
Is deze waarschuwing misschien een ‘cry wulf’ fenomeen*?

U, mijn lezer mag het zelf beoordelen!

• Het cry wulf fenomeen is het fenomeen dat mensen afhaken als er in de communicatie te veel sprake is van doom scenario’s.

Vandaag staat het nieuwe radicaal rechtse witwaskabinet op het bordes.
Er is iets geks met de termen zwart en wit.
Ik had de neiging om voor de titel van deze blog de uitdrukking te kiezen : Een zwarte dag, negatief bedoeld dus maar realiseerde me dat dat nou net een foute framing is want waarom is zwart negatief?
Zeker na de indrukwekkende bijeenkomst in het Oosterpark in het kader van Keti Koti heeft zwart voor mij een andere connotatie gekregen.
Dan zitten we natuurlijk wel weer met zwarte piet waarvan de machtigste (non) partij van dit kabinet voorstander is omdat het Hollandse tradities niet kwijt wil. Maar zwarte Piet was een boeman en vooral dat laatste is dan weer negatief. Kinderen moesten bang voor hem zijn en moesten via de angst voor Piet worden gedrild tot meegaandheid.
De slavenhandel was overigens ook zo’n Hollandse (winstgevende) traditie. De Hollander als koopman daar zijn we best trots op maar dat bleek toch een behoorlijk duistere kant te hebben…

En daar willen we dus wel vanaf, we generen ons inmiddels voor die traditie*.
Wilders en zijn companen kennelijk niet. Dat wrijft hij via X, het ideale vuilspuitmedium, waarop hij zich niet salonfähig hoeft te gedragen maar lekker los kan, nog eens in!
Het meest wonderlijke vind ik nog dat dit kabinet met dank aan Omtzigt en zijn NSC zo’n werk wil maken van de rechtsstaat, maar dat tegelijkertijd vrijwel alle inhoudelijk voorgenomen maatregelen op het gebied van asiel maar ook milieu tegen wat we rechtsstaat noemen ingaan.
Ze hebben vooral een ‘puberale’ inslag: kijken hoe ver je kan gaan qua rechtsstatelijkheid.
En ook het uitdagen van Brussel, in de hoop dat daar de radicaal rechtse vleugel inmiddels alle volgens rechts vervloekte plannen van tafel schuift zoals de Green Deal.
Het begint er zowaar wat op te lijken met de overwinning van Le Pen in Frankrijk en het voorzitterschap van de EU van Hongarije per gister dus.

Radicaal rechts salonfähig.
Daar hoort bij dat omvolkingstheorieën  in naam tot het verleden behoren.
Ze worden gewoon in de bekende ijskast van Wilders geparkeerd.
Overigens is het ook interessant dat Faber de nieuwe minister van Immigratie, je zal maar immigrant zijn these days, in één zin antisemitisme, terrorisme en omvolking noemde.
Kennelijk had ze niet door dat omvolking nou net bedoeld was om oorspronkelijke bevolkingsgroepen in door Nazi’s veroverde landen te ariseren.
Het paste naadloos in een rassentheorie.
Vooral het joodse ras was natuurlijk verderfelijk en moest niet worden geariseerd maar verdelgd.
Dus uiterst wonderlijk dat Faber hier kennelijk antisemitisme erg vindt…?

Net zoals het verwonderlijk is dat Wilders zich zo pro Israël gedraagt terwijl zijn vriend Orban met zijn antisemitische strijd tegen Soros een andere kant van de medaille laat zien.
Waar staan die ultra rechtse partijen eigenlijk voor als het joden betreft?
Keine Ahnung zou ik zeggen maar als je de witte ‘eigen’ bevolking zo voorop stelt kan het toch niet anders dan dat je joden als puntje bij paaltje komt niet als ‘wit’ betitelt*
Er zitten heel wat Holocaustontkenners en SS witwassers onder deze lieden in Duitsland en Frankrijk.
Hetzelfde kan gezegd worden van de genderdiscussie.
Kijken we naar Orban en zijn mede christelijke rechtse achterban dan kun je het als queer of trans of homo of lesbo wel vergeten.
De PVV heeft altijd geroepen dat zij zo voor onze westerse waarden was namelijk rechten voor vrouwen, homo’s etc maar hoe zitten ze nu eigenlijk in hun gezellige bondje met Europees extreem rechts?

Enfin, genoeg vragen en geen antwoorden.
Want waar dit witwaskabinet in elk geval in uitblinkt is een hekel hebben aan het  afleggen van verantwoording. Pers daar houden ze duidelijk niet van. Dat hebben we de afgelopen onderhandelingsperiode kunnen merken.
Hoezo transparantie, hoezo open parlementaire discussies?
Ze houden elkaar de hand boven het hoofd vanuit een enorme angst om onmiddellijk weer uit elkaar te vallen.
En Schoof, onze premier?
Ik hoor mijn leermeester Louk Hulsman vanuit het hiernamaals fluisteren: Een hoofd inlichtingendienst premier van Nederland?
Wat zegt dat over Grondwettelijke rechten als recht op privacy, vrijheid van meningsuiting en het demonstratierecht?

*     Dat het niet alleen om traditie gaat maar ook om actualiteit toont de docu van Bram Vermeulen aan waar hij laat zien dat het ‘witte’ Afrikaner dorp Orania in Zuid Afrika dat op puur racisme is gebaseerd zulke nauwe banden heeft met onze Kamervoorzitter Martin Bosma.

• Zie de tentoonstelling: Zijn joden wit in het Joods Historisch museum.
  Overigens is het idee van de tentoonstelling voortgekomen uit de neiging van links om Joden niet mee te nemen in de strijd om gelijke rechten voor minderheden. Zie het essay van Gideon Querido van Frank in Vrij Nederland 2019

In 1998 verscheen het boek van Ed van Thijn: De Sorrydemocratie.
‘Het lijkt er steeds meer op’ aldus van Thijn toen, ‘dat parlementaire kritiek op het kabinet die niet adequaat beantwoord kan worden, kan worden afgekocht met ‘Het spijt me’ van de minister of staatssecretaris’.
‘Zo kan de minister met de blote mededeling dat hij onvoldoende geïnformeerd was, goed wegkomen’, volgens van Thijn.

Anno 2024 zien we een ander probleem of misschien een logisch vervolg van de ingezette uitholling van de ministeriële verantwoordelijkheid.
Zo zien we Yesilgöz weigeren haar excuses te maken voor haar in verkiezingstijd sterk overdreven cijfers van nareis op nareis op nareis van vluchtelingen.
Ze erkent nu, daartoe gedwongen, dat ze fout zat maar dat was geen opzet volgens haar.
Dan was het WEL ‘voorwaardelijke opzet’, een begrip uit het strafrecht. Misschien niet bekend bij de minister van Justitie die geen juridische opleiding heeft genoten??
Ze had namelijk kunnen weten dat de cijfers die ze noemde op zijn minst aan twijfel onderhevig waren en bovendien dat een dergelijk hanteren van die cijfers op dat moment
een heftige reactie kon oproepen bij a.s kiezers.
Ze had bovendien moeten weten uit de inschatting van de IND van een half jaar daarvoor dat die cijfers sterk overdreven waren. En als ze dat niet had geweten was ze toch wel ministerieel verantwoordelijk geweest.

Zoiets is een juridische redenering en daar heeft mevrouw Yesilgöz kennelijk geen kaas van gegeten. Ik zou zeggen: mevrouw is duidelijk geen jurist maar wel een opportunist en kon als politicus weten dat een dergelijke stellige bewering haar partij stemmen op zou leveren.
Fake news levert stemmen op!
Niet nieuw maar wel angstaanjagend en delegitimerend voor de  parlementaire democratie die er nog steeds van uit gaat dat bewindslieden te vertrouwen zijn ook in verkiezingstijd.

Geen sorry dus en geen afzetting van deze minister van Justitie die al over een week haar ambt neerlegt maar als fractievoorzitter van de VVD verdergaat.
Ik stel voor dat de de staatsrechtregels voor deze keer maar eens aanpassen, als bewindslieden zich er toch niet meer aan houden..

Gewoon een substantieel deel van de VVD fractie moet worden ingeleverd omdat deze gekozenen zijn gekozen op basis van Fake news.
Natuurlijk moet dit aantal vervolgens worden bijgeteld en verdeeld over de fracties in de Tweede Kamer die nog wel hechten aan feiten betreffende migratie.

De afgelopen tijd las ik twee inspirerende boeken: Actieve hoop van Joanna Macy en Chris Johnstone en Morele ambitie van Rutger Bregman.

Het eerste boek heeft als ondertitel: Hoe de chaos onder ogen zien met onvermoede veerkracht en creativiteit.
Het gaat over de vraag: hoe hoop te houden in een tijd van een planetaire noodsituatie.
De auteurs maken een onderscheid tussen de Grote Ontrafeling, Business as Usual en de Grote Ommekeer.
In het Future Earth Risks Perceptions Report 2020, waar zij naar verwijzen, waarschuwde een groep van meer dan 200 wetenschappers uit 54 landen dat de botsende gevolgen van klimaatverandering, extreme weersfenomenen, achteruitgaande ecosystemen, voedselcrisissen en zoetwatertekorten samen optreden en elkaar versterken en ons op weg zetten naar een wereldwijde systemische ineenstorting.
In een onderling verbonden wereld heeft ineenstorting in een bepaald gebied rimpeleffecten die van invloed zijn op andere systemen, aldus Macy en Johnstone.

Maar in plaats dat we dit tot ons door laten dringen , gaan we door met wat Macey en Johnstone noemen:
Business as Usual.
Daarbij gaan we ervan uit dat het geen enkel verschil maakt wat we doen, we kunnen de wereld niet veranderen.
Bovendien heeft het geen zin je druk te maken over de verre toekomst aangezien we dan al dood zijn. (In mijn kennissen- en vriendenkring heet dat:’ Het zit mijn tijd wel uit en na mij de zondvloed’.)
Dichtbij deze onverschillige houding ligt: De problemen van andere volkeren, landen en soorten zijn niet de onze.
Die opvatting wordt ondersteund door een nog bedenkelijkere: Het leven is ongelijk en sommige levens zijn belangrijker dan andere.
En tot slot: Economische groei is essentieel voor voorspoed en consumptie is goed voor de economie. Ook economisch: De natuur is een hulpbron voor menselijke doeleinden.

Hoe kunnen we volgens Macey en Johnstone uit de vastgeroeste positie van Business as Usual komen?
“Verbondenheid met voorouders en met toekomstige generaties tilt ons uit het microplaatje van Business as Usual en plaatst ons in een meer waarheidsgetrouw en uitgebreid verhaal”. (pg 166)
Dit betekent een verruiming van ons tijdskader.
En stellen zij: “een fantastisch voordeel van het verruimen van ons tijdskader is dat daardoor een  besef van mogelijkheden ontstaat”. (pg 171)
Ecologische intelligentie betekent volgens de auteurs denken in termen van diepe tijd – een tijdscontext die ons hele verhaal omvat.
Leren in een groter tijdsbestek te leven, opent ons voor nieuwe bondgenoten en bronnen van kracht. Onze voorouders kunnen onze bondgenoten zijn, en wijzelf, als de voorouders van toekomstige generaties, kunnen ook voor hen de rol van bondgenoot spelen.
Door toekomstige wezens een stem te geven, brengen we hen dichterbij op een manier die ons helpt om door hun perspectief geleid te worden.
Aldus Macey en Johnstone.

Kijken we naar de boodschap van Bregman dan komt hij aardig in de buurt.
Hij geeft zes tekenen dat een gewoonte misdadig kan zijn zoals:
– We hebben allang gehoord wat er mis mee is
– We zeggen dat het nu eenmaal zo gaat
– We duiken weg voor ongemakkelijke feiten
_ We maken de tegenstanders van de gewoonte belachelijk
_ We vinden het lastig om de gewoonte uit te leggen aan onze kinderen
_ We vermoeden dat toekomstige generaties haar barbaars zullen vinden. (pg 202

Het wijkt iets af maar lijkt toch ook aardig op de kenmerken van Business as Usual. Bij hem is morele ambitie belangrijk, de morele ambitie om niet te blijven stilstaan bij een misdadige gewoonte maar er zelf actief mee aan de slag te gaan, tegenkracht te bieden en het goede te doen.
Interessant is ook bij Bregman dat hij Radicale compassie erg belangrijk vindt.
Hij zegt: “We beschouwen alle wezens met bewustzijn als leden van onze morele kring. Ze zijn allemaal uniek en waardevol, en hebben een onvoorwaardelijk recht om te leven en te floreren.
Daarom willen we ons mededogen  verbreden, en zoveel mogelijk mensen en dieren helpen. We geven ook om toekomstige generaties van mensen en dieren en proberen om goede voorouders te zijn”.

Dat is wat Grootouders voor het klimaat willen.
Ze willen af van Business as Usual in het licht van dat streven namelijk een goede voorouder te willen zijn en wie wil dat nu eigenlijk niet?
Een goede voorouder willen zijn heeft wat mij betreft niets te maken met links of rechts maar met geloven in een toekomst voor het nageslacht in brede zin oftewel de mensheid.
Bregman neemt er de dieren bij want zegt hij: “Is het oké om je kinderen voor te lezen uit boekjes over vrolijke koetjes en kalfjes, terwijl de gemiddelde westerling ieder jaar zijn halve gewicht aan dieren uit de bio-industrie verorbert”? (pg203)

Nu we inmiddels zijn beland in het tijdperk Wilders 1, hoewel het kabinet er nog niet is, maar wel al een Hoofdlijnenaccoord, wordt het extra van belang om als Nederlandse burgers op onze rechtsstatelijke tellen te gaan passen.

Weliswaar is Omzigt met zijn NSC met 20 zetels in de Kamer gekomen met de belofte iets te gaan doen aan de vergrote afstand bestuur / bestuurden, verbetering van de democratische rechtsstaat en de transparantie van de overheid, maar met name als je de asielparagraaf beziet van PVV makelij is het duidelijk opletten geblazen!

Allerlei juridisch en rechtsstatelijk onhaalbare voorstellen passeren daar de revue.
Je zou het ook uitlokking kunnen noemen zoals de puber die weet dat hij iets niet mag maar gewoon kijkt hoever hij desondanks kan komen…
Ik noem het hier even recht(s)opportunisme.
Je toont je streng op de rechtsstaat waar het je eigen hoofdstuk van het Accoord betreft, dat andere is van Wilders dus daar bemoei je je dan niet mee…
Een wonderlijke gang van zaken..

Een andere wonderlijke gang van zaken is het door een meerderheid blokkeren van een vrije parlementaire discussie bv over de nareis op nareis kreet van Yesilgöz of het voorstel van Weerwind over de genderwet…
Dat terwijl  juist Omtzigt pleitte voor meer vrije discussies in het parlement die het democratisch proces ten goede zouden komen…
Of je zet een afschaffingsvoorstel in je Akkoord van een wet die zojuist en met veel discussie in beide kamers is aangenomen oa doordat leden van de partij die het Akkoord mede heeft ondertekend daarvoor waren…
Neem je dan de parlementaire democratie nog serieus? Begrijpen burgers er nog iets van? Is het een transparant wetgevingsproces?

Enfin, er zijn behoorlijk wat misvattingen over wat een democratische rechtsstaat is en zou moeten zijn valt me op…

In dit stuk ga ik in op modellen van recht, zoals ik die heb uiteengezet in Voetangels voor kopstukken, uit 1999 ter gelegenheid van 20 jaar Justitie. Ik had diverse kopstukken van het ministerie zowel politieke als ambtelijke geïnterviewd over hun bevindingen door de jaren heen.
Immers als je zoals het Hoofdlijnenaccoord stelt het belang van de Grondwet wil versterken en van de grondrechten, van ‘checks en balances’ in ons democratisch bestel, van rechtsstatelijke instituties en rechtsbeginselen zul je toch moeten weten waar je het over hebt en welk model van recht je eigenlijk hanteert.

In mijn boek Voetangels voor kopstukken heb ik beschreven hoe het ministerie van Justitie geëvolueerd is van een ministerie van law en order naar een ministerie van recht als middel tot sociale verandering en probleemoplossing.
En eveneens hoe deze totaal verschillende modellen van recht een alliantie aangingen en leidden tot een uitbreiding van macht en machtsmiddelen zonder ‘dekking’ in financiële en inhoudelijke zin.
Terwijl in de law en order benadering orde, handhaving en een consistent systeem van regels doel op zichzelf is, worden vrije interpretaties gemakkelijk opgevat als afwijkingen die onaanvaardbare precedenten scheppen en hetzelfde geldt voor veranderingen in procedures en/of gewoonten.
Bij recht als middel tot sociale verandering en probleemoplossing kan ieder politiek gearticuleerd belang het recht voor zijn karretje spannen.

Hierbij wordt niet zozeer gekeken naar de innerlijke consistentie van het rechtssysteem maar naar (veronderstelde) effectiviteit.
Juristen verlenen in die visie hand- en spandiensten aan beleidsmakers en politici en discussies gaan niet over de intrinsieke waarden van het recht, zoals rechtmatigheid en rechtvaardigheid maar alleen over de vraag of de maatregel al of niet doeltreffend is. Ik heb daar het voorbeeld van de Vreemdelingenwet genoemd..

Zo is het Hoofdlijnenaccoord een combinatie van recht als law en order en recht als middel tot probleemoplossing (asielstroom) althans in de ogen van de vier partijen die het accoord sloten.

Maar zo heb ik in mijn boek gesteld er is ook nog: recht als kritische discussie en recht als beperking van machtsmisbruik en willekeur.
Deze laatste visie op het recht vormt het hart van de klassieke rechtsstaatidee, met name waar het gaat om de beperking van machtsmisbruik en willekeur door de overheid zelf. Iets daarvan schemert door in het voorstel in het Hoofdlijnenaccoord om klokkenluiders te beschermen, maar juist waar het kwetsbare groepen betreft zoals vreemdelingen en vluchtelingen maar ook mensen in de bijstand of de kwetsbaren op de arbeidsmarkt zou iets moeten zijn terug te vinden als verhoging van toegankelijkheid tot de rechtspraak, verbetering van de rechtshulp etc etc…
Integendeel, hun positie verslechtert, zie ook de halvering van de WW-uitkering.

En tot slot dus het recht als kritische discussie.

Daarin staat het zichtbaar maken van keuzes en belangentegenstellingen centraal in plaats dat ze worden verdonkeremaand.
Als er geen discussie in het parlement mag plaatsvinden over zoiets als de uitspraak van Yesilgöz over de nareis op nareis, waarmee ze kiezers naar haar partij trok, is dat dus verdonkeremanen van keuzes en belangentegenstelingen, erger het is gewoon het uit de weg gaan van een discussie op basis van feiten!
Je kan het ook legitimeren van kiezersbedrog noemen.
Als je daarin meegaat zoals Omtzigt deed kun je jezelf geen pleitbezorger van de rechtsstaat meer noemen, lijkt me…

Wie weet er anno 2024 nog wat Pinksteren eigenlijk betekent en waarom we dan een vrije dag hebben?

Ik ben bepaald niet een kenner van de bijbel maar ik ben toch maar eens gaan zoeken.
Onlangs bleek me dat enig gezoek heel wat op kan leveren. Zo kwam ik de gelijkenis van Jezus tegen waarin hij een boer die aan schaalvergroting wil gaan doen de les leest omdat materieel bezit niet is waarnaar we als mens moeten streven*.
Tjonge dacht ik nog. Zouden al die verkapte christenen in de NSC, de BBB die dadelijk in de fractie van de EVP van het Europees parlement terechtkomen op een geschikte zondag nog eens zo’n bijbeltekstje opslaan?
En wat te zeggen van het begrip oikonomia wat in de christelijke traditie rentmeesterschap betekent oftewel een beheer van de aarde op een zo zorgvuldig mogelijke en verstandige manier, geen  kapitalistische economie met zijn uitputting  van diezelfde aarde in verband met onze verslaving aan fossiele brandstoffen en belangrijke metalen of overproductie van vlees….

Pinksteren dus…..
Wat kwam ik tegen? ‘De verbazingwekkende gebeurtenissen van Pinksteren (als de heilige geest over ons daalt) duiden het begin aan van het einde van de wereld.
Petrus 3: 10: ‘Maar de dag van de Heere zal komen als een dief in de nacht. Dan zullen de hemelen met gedruis voorbijgaan en de elementen brandend vergaan en de aarde en de werken daarop zullen verbranden’.
Mattheus 24 6-8: ‘U zult horen van oorlogen en geruchten van oorlogen; pas op, word niet verschrikt want al die dingen moeten gebeuren, maar het is nog niet het einde.
Want het ene volk zal tegen het andere opstaan en het ene koninkrijk tegen het andere en er zullen hongersnoden zijn en besmettelijke ziekten en aardbevingen in verscheidene plaatsen. Maar al die dingen zijn nog maar een begin van de weeën. De pijn van de weeën is intens. Maar het is pijn die op iets moois uitloopt. Er zal een nieuwe wereld geboren worden’.
Tjonge…… Toelichting: De komst van de geest is de vervulling van de Oud Testamentische profetie over wat er zal gebeuren als de Messias kwam aan het einde der tijden.
Vertaald in christelijke termen als Jezus terugkomt…

Nou, nou, t is me wat, zou ik zeggen. Ik dacht altijd dat het Nieuwe testament over liefde  ging maar dat is toch wel wat optimistisch… De toon van het Oude Testament met de wrekende Godsfiguur klinkt toch hier ook aardig door in al die akelige voorspellingen…

Maar je hoeft niet christelijk te zijn om te doen aan akelige voorspellingen zo bleek mij op de week bij de ISVW over klimaatfilosofie.
Daar spraken op één dag: Lisa Doeland over apocalypsofie*, Wouter Kusters over schokeffecten van de klimaatverandering en de catastrofe* en Mark Leegsma over het oog van de catastrofe*.
Bij Lisa Doeland werd de soep niet zo heet gegeten als hij werd opgediend want ondanks dat de apocalyps bij haar al bezig was, zag ze toch best veel mogelijkheden om ons systeem bij te stellen door vooral veel ‘vodden te rapen’ (begrip dat ze van Walter Benjamin had, wellicht ontleend aan het beroep dat veel joden van oudsher hadden).
Ze voerde de tovenaar, de profeet en de voddenraper op, maar vooral de laatste had haar sympathie. Omdat ze niets zag in het werken aan onze footprint en zelfs CO 2 vermindering schaar ik haar gemakshalve even onder de systeemactivivisten, maar ik kan u haar zeer leesbare boek over apocalypsofie overigens aanbevelen.
Wouter Kusters vond het verhaal over klimaatverandering heel antropocentrisch en vond dat we eerst eens in onze eigen kristallen bol op zoek moesten gaan naar ons ware historische zelf, wat een herinterpretatieverhaal inhield en een veranderingsproces in gang zou zetten…
Mark Leegsma tenslotte zou in november promoveren op een filosofisch proefschrift met als these dat we eerst met behulp van een Kantiaanse redenering de catastrofe moesten leren ‘denken’ alvorens we de waarheid van de klimaatverandering onder ogen konden zien.
Als grootouder voor het klimaat maakte ik me een beetje zorgen om de reactie van Caroline van der Plas op beide sprekers: “Dus we moeten eerst in een kristallen bol kijken voordat we iets aan klimaatverandering kunnen doen?” En : “Dus als we deze redenering niet kunnen volgen als gewoon mens stelt de waarheid van de klimaatverandering geen fok voor!”. Kat in het bakkie!

Tja: apocalyps, catastrofe….. einde der tijden, wel ja….
Heeft het dan eigenlijk nog zin je ergens druk over te maken?
Beste lezers ik vind van wel!
Heel simpel en geheel in strijd met het Hoofdlijnenaccoord van de rechtse vier. Ik denk dat als we werkelijk als één van de welvarendste landen ter wereld aan die wereld zouden laten zien dat het ons serieus is en dat wij als voortrekkersland er alles aan gaan doen om onze voetafdruk te verminderen dit indruk zou kunnen maken op die landen die vinden dat ze nu ook wel eens recht hebben op onze welvaart. Dat zouden we kunnen doen door consuminderen, door al diegenen die duurzaam bezig zijn te stimuleren en faciliteren, door het vliegen, het vlees, het vervuilen (drie v’ s) onaantrekkelijk te maken en meer te beprijzen en vervangende mobiliteit en voedsel aan te bieden. We zouden op minder vierkante meters kunnen gaan wonen… kortom het lijstje kan met zeer veel worden uitgebreid. Maar ja wil je zoiets gaan doen dan moet je wel echt lef  hebben!!!!!

•  Lucas 12: 16-21
• Lisa Doeland: Apocalypsofie: Over recycling, groene groei en andere gevaarlijke fantasieën. 2023 Ten Have
• Wouter Kusters: Schokeffecten: filosoferen in tijden van klimaatverandering .2023
• Mark Leegsma was moderator tijdens deze week bij de ISVW.

Beste Jelle,

Indertijd alweer een twee jaar geleden heb ik met veel bewondering voor Coen Verbraak de docuserie: Het beloofde land gezien uit 2022.
Het ging over Israël, dat land waarvan Salomon Bouman nog zei dat joden het beschouwen als hun ‘gedekte cheque’ als hier in Europa de antisemitische pleuris weer uitbreekt.
Veel aandacht werd er terecht besteed aan de moord op Rabin op 4 november 1995 door een ultra orthodoxe jood, waarmee zoals dezelfde Salomon dat verwoordde het vredesproces tot een definitief einde kwam. Hij noemde het een koningsmoord van bijbelse proporties.

Jij deed vol overtuiging mee aan deze serie.
Dat ondanks het feit dat je in 2022 kon weten dat er volgens je eigen woorden in het Parool van 9 mei j.l* sprake was van decennialange onderdrukking van de Palestijnen. Je noemde in dat stuk de eisen van de studenten die op 6 mei demonstratief het universiteitsterrein in beslag namen redelijke eisen voor wie ze ziet in de onontkoombare context van die onderdrukking.
Nog sterker je presenteerde jezelf in Het beloofde land, als bij Israël betrokken jood… je vader is joods begreep ik…, je bent voorzanger en bent mede oprichter van de joodse jongerenorganisatie Oy Veye.

Ik heb een aantal vragen voor je.
Waarom presenteer je je in het Parool stuk niet als jood en waarom spreek je niet over je engagement met Israël?
Waarom stel je daarin niet dat je als vertegenwoordiger van Oy Veye je druk maakt en zorgen maakt over het handelen van Netanyahu en de zijnen ten koste van Gazanen en Israëli’s en waarom richt dit stuk zich eenzijdig op de naar jouw mening foute bemoeienis van het Centraal Joods Overleg die in een brief het universiteitsbestuur hebben opgeroepen de demonstratie te beeïndigen?
Waarom zie ik niets in je stuk over de reden van die brief namelijk dat het de avond van 6 mei de Jom Hashoa herdenking* was en dat men, zo neem ik aan bang was voor een herhaling van 10 maart??
En waarom heb je niet gerefereerd aan de tekst op de steen van het gebouw van de Joodsche invalide: Mede uit het ijzer hunner ketenen werd de staat Israël gesmeed”?*

Kijk want daar wordt het namelijk interessant.
Omdat de algemene opinie zeker ook in Nederland was dat joden zich als schapen naar de slachtbank lieten leiden tijdens 40-45, is de mentaliteit ontstaan in het Israël van na die Tweede wereldoorlog van 1) de hele wereld is tegen ons en 2) de zogenaamde cactusmentaliteit oftewel de aanval is de beste verdediging oftewel het pistool in de achterzak*.
Dat Hamas erin slaagde om een daadwerkelijke pogrom te organiseren op 7 october was precies wat deze organisatie voor ogen stond namelijk de zwakke plek of open zenuw raken.
Dat dus de reactie buiten proportie was, was te verwachten sociaal psychologisch gezien wie het land al enige tijd heeft gevolgd en zeker sinds Netanyahu aan de macht is…

Los van de vraag of de hevige Pro Palestina reacties en demonstraties gerechtvaardigd zijn is opmerkelijk dat er geen belangstelling bestaat voor die diepere grond.
Als je zo overtuigd joods bent dat je een joodse jongerenorganisatie opricht en zo betrokken bij Israël dat je meedoet aan een serie over Het beloofde land, zou je op zijn minst kunnen verwachten dat juist jij met Oy Veye het CJO zou hebben kunnen benaderen om binnen joodse kring te zoeken naar antwoorden en mogelijkheden om iets te doen aan en tegen de doorgeslagen ferventie van Netanyahu en consorte.

*  Opinie: “Opstaan tegen de misdaden van Israël is niet hetzelfde als geweld tegen Joden goedkeuren”. in het Parool van 9 mei j.l

• Bij die herdenking gaat het om de joodse herdenking van de Holocaust
• Het is het gebouw van de GGD, vroeger van De Joodsche Invalide, op 300 m afstand van waar de demonstraties plaatsvonden, waaruit  op 1 maart 1943 de joodse invalide bewoners werden weggevoerd.
• Amos Oz heeft dit beschreven in zijn prachtige boek: Een verhaal van liefde en duisternis, uit 2002

Soms vergeten we nog wel eens waarom het ook al weer belangrijk is dat iedereen in principe een advocaat kan krijgen als hij of zij vervolgd wordt, dat die advocaat dan een zwijgplicht heeft, wat betekent dat de cliënt of verdachte hem of haar in vertrouwen kan nemen, dat er sprake is van een onschuldpresumptie dat wil zeggen dat er uit gegaan wordt van onschuld tot dat schuld bewezen is en dat er een eerlijk proces plaatsvindt. Een eerlijk proces is ook een transparant proces in die zin dat bewijsmiddelen te traceren zijn en weersproken kunnen worden.
Deze waarden zijn ook opgenomen in diverse Verdragen waaronder het EVRM.

Het jongste boek van Inez Weski : Het geluid van de stilte, staat bol van aanklachten tegen de staat juist op de bovengenoemde terreinen.
En dat is zeer serieus te nemen!
Het betekent namelijk dat als zij gelijk heeft en de Nederlandse staat, die zij in haar boek de Vervolgers noemt  en daarmee doelt ze niet alleen op het Openbaar ministerie, de rechtsstaat, onze rechtsstaat, niet een klein beetje in verval is.
Ik moest toen ik haar boek las denken aan het citaat van Fred Teeven uit de jaren negentig alweer: “Bij het aanpakken van de zware criminaliteit is het zaak bewust de grenzen van de wettelijke mogelijkheden op te zoeken. Daarbij past een aggressieve houding ten opzichte van de advocatuur”. ( zie mijn blog van 20 september 2019: Een aanslag op de rechtsstaat ook over de kroongetuige).

Weski benoemt zaken expliciet maar suggereert ook veel impliciet.
Expliciet noemt ze bij bewijsmiddelen de mogelijkheden van digitale spyware en bulkopsporing. “Die worden namelijk door opsporings-vervolgings- en inlichtingendiensten en in hun slipstream ook door Nederlandse rechters, als een soort digitale orakels geïncorporeerd. De orakels zijn multi-inzet baar, ze dienen als feiten, als bewijs, als grondslag om eventueel levenslang op te leggen en de veroordeelde publiekelijk af te branden. En daar sta ik dan als geheimhouder met mijn dubbele handicap: ik kan het bewijs niet verifiëren en slechts zwijgen”.(pg 152)
Volgens Weski worden die geheimhoudingsrechten inmiddels structureel geschonden (pg 104) en ze geeft er op pg 146 en 147 diverse voorbeelden van.

Op pg 240 en 241 laat ze zien dat de onschuldpresumptie (art 6 lid 2 EVRM) zwaar onder druk staat. Overheidsdienaren zoals ook burgemeesters of politici horen niet vooruit te lopen op de uitspraak van de rechter. Met een schuldigverklaring voorafgaand aan bewezenverklaring schaden zij immers inherent het recht op een eerlijk proces. De onschuldpresumptie verbiedt ook dat andere overheidsdienaren gedurende een onderzoek uitspraken doen die het publiek ophitsen om te geloven in de schuld van een verdachte”.
In haar eigen gevangenneming lijkt iets dergelijks te hebben plaatsgehad.
In het begin begreep niemand hoe het kon dat deze advocate met 45 jaar lange ervaring als strafrecht advocate opeens uit de vrije samenleving was verwijderd.
Maar door alle suggesties in de media dat ze onder druk van haar cliënt was bezweken etc begon er een beeld te ontstaan van de noodzakelijkheid van haar verwijdering…..
Terwijl zijzelf als we haar boek mogen geloven juist helemaal niet op de hoogte werd gebracht van de ins en outs van haar isolering.

Het station van feitelijke stellingen die op bewijzen zijn gebaseerd is volgens haar de laatste jaren allang gepasseerd( pg 241). “Te veel strafprocessen lijken zich inmiddels in een parallel universum te begeven waar geen feiten, geen waarheden, geen bewijs meer nodig is”.

Het lijkt erop of een lid van de Hoge Raad als Ypo Buruma het met haar oneens zal zijn als we zijn aperte vertrouwen in de rechtsstaat, zoals verwoord bij het filosofisch kwintet van zondag j. l mogen geloven…

Hierboven had ik het over de expliciete aanklachten van Weski, maar er zijn ook impliciete wellicht nog ergere.
Eigenlijk lijkt ze in het begin van haar boek te suggereren dat zij op 19 april het OM zodanig op de huid had gezeten met haar verzoek om de commando en zijn advocaat te laten getuigen over neutraliseringsplannen van Ridouan T door de Nederlandse staat, dat ze haar twee dagen later ‘kalt hebben gestellt”.
Ze zegt erover: “Al snel na mijn arrestatie raakte ik overtuigd van het kennelijk ingecalculeerde risico en misschien zelfs de hoop dat ik de arrestatie, detentie en behandeling geestelijk of lichamelijk niet zou overleven”.

Kortom : even opletten mensen!
Weski stelt hier dat we in een land leven waar een geëerbiedigde advocaat als lastpost voor de vervolgingsinstantie met opzet aan een zodanige behandeling wordt blootgesteld dat ze het waarschijnlijk niet gaat overleven.
En dan heb ik het nog niet over haar impliciete verwijzing naar het aanbod dat haar zou zijn gedaan door ….?*  om kroongetuige te worden, waardoor ze iedere geheimhoudingsplicht van haar als advocaat zou moeten hebben verloochenen.
Nogal wat implicaties dus…

Moeten we schrikken? Moeten we ons niet alleen  druk maken om de uitspraak van de Enquêtecommissie Toeslagenaffaire dat zoiets als de toeslagenaffaire weer opnieuw kan gebeuren maar ook om het feit dat met name strafrechtadvocaten geen onafhankelijke positie meer kunnen bekleden en als staatsvijanden zelfs voor hun leven moeten vrezen en ieder moment uit de roulatie kunnen worden gehaald als ze te lastig worden?

Misschien is de noodkreet van Weski aanleiding om ons te bezinnen op de vraag of in dit land de positie van de verdachte en zijn advocaat wel voldoende beschermd is.
En dat lijkt in het licht van de huidige positie van de PVV geen overbodige luxe!

• Uit de weergave van dat gesprek wordt niet echt duidelijk wat haar nu precies is aangeboden en door wie…

Gister 22 april was het de dag van de aarde
je zou zeggen iedere dag is een dag van de aarde
maar dat klopt niet
want hoewel we aan de aarde ons leven danken
vergeten we dat ze er is
lopen met ons hoofd in de wolken

Tussen onze voeten en de aarde ligt beton
wanneer lopen we met blote voeten over aarde?

Sommigen kussen de aarde
of meer de bodem als ze thuiskomen
in een land

Wanneer kom je thuis in een land
en waarom voelen we ons niet thuis op deze planeet
de enige die we hebben
en zoeken steeds naar andere plekken
nu weer naar Mars

Een vlucht hoger opwaarts
onbegonnen werk zou je zeggen
alleen maar omdat de aarde niet langer voldoet
aan onze bodemloze behoeften

De aarde, onze aarde
we zullen het ermee moeten doen
waarom kunnen we haar niet koesteren
waarom moeten we haar zo nodig verwoesten
haar en elkaar????

Dezer dagen ben ik 78 geworden… Tja een hele leeftijd!
Dan vraag je je wel eens af: wat nu als………. ik bv in Groningen had gestudeerd in plaats van Leiden. Mijn grootvader was daar advocaat en het leek me eigenlijk een erg leuke studentenstad, maar ja mijn ouders hadden rechten gedaan in Leiden…. dus…..
Ik was er andere mensen tegengekomen, niet R met wie ik drie kinderen kreeg…..
Of stel dat ik naar Amerika was geëmigreerd.. Op mijn 18 e ging ik twee maanden naar New York en omgeving en was erg gecharmeerd van dat land. Amerika het land van veler dromen!
Of toen ik op mijn 16 e in een fikse crisis zat, het op school helemaal niet naar mijn zin had en verzon dat ik naar een kibboets in Israël zou kunnen vertrekken, het meest idealistische wat je je toen als puber kon voorstellen, alleen al het idee te kunnen meewerken aan een socialistische heilstaat!
Bij ons thuis was mijn moeder er toen van overtuigd dat er daar sprake was van een moeras met malariamuggen en veel, heel veel onontgonnen land en dat eraan meewerken om van dat land iets moois te maken uitsluitend heilzaam was voor iedereen.
Bovendien gold de kreet: een land zonder volk voor een volk zonder land…..
Dat dat wishful thinking was, had ze al in de twintiger jaren kunnen weten toen Jacob Israël  de Haan als journalist verslag deed van het land en de Arabieren die daar woonden…
En met wie hij overigens uitstekende betrekkingen onderhield*.

En dan nu… in deze tijd… na 7 oktober.
Stel dat na die ‘pogrom’ wat Frans Timmermans nog terecht een pogrom noemde, waarbij met name de meest progressieve en menslievende Israëli’s werden verkracht en vermoord en ontvoerd…. de wereld,  onmiddellijk van Hamas en subsidiënt Iran, had geëist om de gijzelaars terug te geven en daarmee repressie en vergelding te voorkomen.
Dat was de meest akelige steek in de rug van Netanyahu geweest!
Hij (en ook zijn extreem rechtse medekabinetsleden) was immers gebaat bij een oorlog tegen Hamas om de aandacht af te leiden van zijn eigen falen en zijn verderfelijke verdeel- en heersbeleid waar Hamas juist van had geprofiteerd.
Die druk was immens geweest stel ik me voor en dan hadden de families van de gijzelaars er niet alleen voor gestaan.
Nog sterker de Gazanen waren niet opgeofferd als tools tussen twee extreme machtspartijen. Maar ook de Israëli’s hadden hier duidelijk van geprofiteerd, hun economie was bijvoorbeeld niet ingestort omdat alle beschikbare zonen en dochters werden ingezet in een onmogelijke oorlog tegen Hamas .
Als tot slot die gegijzelden tijdig waren vrij gekomen , zou Netanyahu ongetwijfeld onder binnenlandse druk hebben moeten aftreden.
Ook zou de weg richting het gevang open hebben gelegen voor deze corrupte meneer.

Maar nee de werkelijkheid zag er anders uit zoals we weten.
De links/ rechts scheiding hier te lande werd groter dan hij toch al was en in Amsterdam kon je de trein niet uitkomen zonder de kreet uit vele kelen te horen: From the river to the sea…
Je bent jong en je wil wat, dacht ik nog toen ik me in dat gewoel stortte en tot mijn verbazing merkte dat daar weinig Palestijnen bij stonden maar eerder VU studenten die hun anti Israël enthousiasme eindelijk eens echt kwijt konden!*

En wat is er tenslotte fijner dan een volk dat slachtoffer was van de meest fabrieksmatige genocide van de geschiedenis te betichten van genocide? Ik begon terug te verlangen naar Evelien Gans met haar analyse van het fenomeen antisemitisme….*
Er lijkt een waarachtige concurrentie gaande op het terrein van slachtofferschap…..
Wat is erger: de Holocaust, de slavenhandel, de slachtoffers van de politionele actie of van bombardementen op een stuk land wat toch al een soort gevangenis was, of tijdens Corona bv de QR code of de avondklok of zelfs het lijden van boeren van de Farmers Defence Force?

Tja……Wat mij betreft wint in deze tijd Oekraïne op 1 met zijn tweejarige oorlog en heldhaftige maar ook tragische verzet tegen Poetin en daarna Soedan op 2 met zijn afschuwelijke verkrachtingen en moorden van schrikbarende hoeveelheden zwarte Afrikanen…Een situatie waar het Westen het volledig laat afweten en idem dito de VN.
Maar laten we vooral de Afghanen niet vergeten wier huizen door de Pakistani werden verwoest en die gewoon terug werden verdreven richting Taliban…

Maar ik moet toegeven het menselijk leed is dezer tijden niet echt te overzien.
En in die situatie begrijp ik dat iedere dag vreselijk beelden van ontheemde en hongerige vrouwen en kinderen op een netvlies blijft hangen. En dan begrijp ik dat een foto als van de gesluierde vrouw met haar dode nichtje, een eigentijdse piëta, de winnende wereld persfoto wordt en niet de bebloede en duidelijk verkrachte vrouw die door een Hamasstrijder wordt ontvoerd en in een auto geduwd.
En als je dan toch al Israël in zijn geheel ziet als onderdrukkende etnostaat*, tja dan is de roep om vergelding richting dat land en alles en iedereen die zich daarmee afficheert wel zo voor de hand liggend en geeft een fijn gevoel van linkse solidariteit!

• Zie de prachtige biografie van Jacob Israël de Haan, die op 30 juni 1924  door een zionist werd doodgeschoten, van de hand van Jan Fontijn: Onrust 2015.
• De term: Anti Israëlisch enthousiasme, gemunt door Bram de Swaan vind ik veel geschikter voor wat er nu aan de hand is met name van links dan de term antisemitisme!
  Ik heb me inderdaad in het gewoel gestort en merkte tot mijn verbazing dat er weinig tot geen Palestijnen bij waren…!
• Evelien Gans muntte in dat verband  het begrip Gojse nijd.
• Het begrip etnostaat werd oa gebezigd op het PvdA/ Groen links Congres dit weekend…..