Dit jaar 2018 is het 70 jaar geleden dat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens het levenslicht mocht zien.
2018 is ook het jaar van het Europees Cultureel Erfgoed. De EU heeft gekozen voor het toekennen van een Europees erfgoed-label aan de belangrijkste elementen van het Europees erfgoed. Hiervoor komt in aanmerking het cultureel erfgoed dat een sterke symbolische Europese waarde heeft en de gemeenschappelijke geschiedenis van Europa en de opbouw van de Europese Unie benadrukt.
Bij de criteria die een rol spelen  om een aanmelding te honoreren wordt genoemd: dat de betreffende aanmelding een belangrijke rol kan spelen om Europese burgers met name jongeren meer inzicht te geven in het gemeenschappelijk Europese cultureel erfgoed, inclusief de democratische waarden en mensenrechten. Vooral jongeren moet geleerd worden wat de gemeenschappelijke waarden en belangrijkste elementen uit de Europese geschiedenis zijn en hoe deze zijn verankerd in het Europees cultureel erfgoed.
Interessant is dat in Nederland zowel het Vredespaleis als Westerbork de titel van Europees cultureel erfgoed hebben gekregen.
Met dank zou ik zeggen aan oa mijn voorgeslacht, mijn moeder en zussen en andere verwanten die in Westerbork hebben gezeten als doorgangskamp. Maar ook natuurlijk de Duits-joodse vluchtelingen die Wilhelmina niet in haar achtertuin wou hebben en de Molukkers die vanaf 22 maart 1951  in woonoord  Schattenberg zoals Westerbork toen werd genoemd hun intrek hebben genomen.
Wat betekent dit? Dat we er via Westerbork aan worden herinnerd hoe belangrijk mensenrechten, zoals in de Universele Verklaring verwoord, zijn omdat zonder die mensenrechten een mens, ieder mens, jood of Molukker of misschien nu: vluchteling uiteindelijk vogelvrij is, een ding, object, nummer?
Of misschien ook dat dit Europa wat zich zo voorstaat op zijn middels verdragen en rechtspraak bereikte beschaving  een geschiedenis kent van uitzonderlijke industriële vernietiging van een deel van de menselijke soort.
Een geschiedenis ook van enthousiasme voor der Wille zur Macht en voor oorlog als middel om de “sterken” boven te laten drijven (met dank aan Hitler en Friedrich Nietzsche).
Norbert Elias maakte ons als socioloog al duidelijk dat beschaving flinterdun kan zijn en dat wat zich daaronder toont buitengewoon gewelddadige vormen aan kan nemen.
Nu de Tweede Wereldoorlog – laat staan de Eerste met al zijn verschrikkingen – al meer dan 70 jaar achter ons ligt  en nieuwe generaties zijn aangetreden, lijkt het er steeds meer op dat mensenrechten een “links” thema wordt gevonden.
Verdragen zoals het Vluchtelingenverdrag interesseren alleen juristen (een raar slag mensen) en een “bovenlaag”. Men noemt deze “politiek correct” maar dat is inmiddels dus een scheldwoord geworden.
Hoogstwaarschijnlijk hebben we over veertig jaar historici, als die dan nog bestaan, die terugkijken en constateren dat 2018 het jaar was waarin Europa overstapte op een officiële erkenning van zijn status als vesting.
Een vesting waarin kennismigranten meer dan welkom zijn, mensen met geld, netwerken en opleiding  ook evt uit derde wereldlanden maar waar mensen die daarvan verstoken zijn worden beschouwd als “overig” en er dus niet meer in komen.
Het begrip vluchteling is dan allang afgeschaft.
Menswaardig, dwz een bestaan waardig, zijn dan in Europa alleen nog diegenen van de eerste categorie en degenen die zeggen dat ze de klompendans nog kunnen uitvoeren.